Batısında Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Doğusunda Tanzanya, Kuzeyinde Ruanda, Ruanda'nın kuzeyinde Uganda bulunan Orta Afrika bölümünde yer alan bu ülke 28.000 km2 yüzölçüme sahip (Ankara ilimiz kadar) bir ülkedir.
Dünyanın en derin 2. büyük gölü olan Tanganyka gölü ile kıyısı vardır. Başkenti Bujumbura'nın nüfusu 800.000'dir. Yönetim şekli Cumhuriyet, dili Fransızca, Rundice, para birimi Burundi Frangı'dır.(1 dolar 1553 Brundi Frangı)
Nüfusunun %85'i Hutulardan, %14'ü Tutsilerden oluşur. Küçük bir kısmı Twa (Pigme) ve birkaç bin Avrupalı ve Güneydoğu Asyalıdır. 1993 yılında başlayan iç savaş 2005 yılına kadar sürmüştür. Ülkenin adı, komşu ülke Ruanda'da 1994'te dünyanın gözü önünde gerçekleşen etnik savaşlar yüzünden çok duyulmuştur ve bu savaşta 1 milyon kadar insan öldürülmüştür (Büyük çoğunluğu Tutsi, daha az bir kısmı Hutu). Katliamın nedenlerine ilişkin düşüncelerden biri, Hutuların Bantu kökenli, Tutsilerin ise Hami ırktan olduğunun iddia edilmesi ve bu farklılığın bir etnik nefret sebebi yapılmasıdır.
Ülkede dinî inanç oranı: Hıristiyan %67 (Roma Katolikleri %62, Protestanlar %5), yerel inançlar %23, Müslüman %10'dur. Sömürge ülkeleri bu bölgeye 18.yüzyılda ancak gelmelerinin sebebi, karayolunun olmayışı ve verimsiz olarak gösterilmektedir. Ülke Belçika sömürgesi altında kalmıştır. 1960 yılına kadar bu olay devam etmiştir. 1964 yılında cumhuriyet yönetimine geçmiştir. Ülkede daha çok hayvancılıkla uğraşan Tutsiler daha eğitimli, tarımla uğraşan hutular ise daha eğitimsizdirler. Batı kartını tutsiler üzerinden oynamıştır. Azınlık olan Tutsiler yönetime getirilmiştir ve bunlara kimlik verirken bu ayırımı belirtmiştir (kimlikte tutsi veya hutu yazdırmış). Bu etnik ayrımı çatışmaya dönüştürmüş ve 1993-1994 yılları arasında 100 günde 1 milyon insanın katledilmesine yol açmıştır. Çatışmalar 2005 yılına kadar devam etmiştir. Şu anda bu etnik yapılar ve Hristiyanlar arasında hiç bir problem yoktur. Çok rahat sosyal ilişkiler içindeler. Daha büyük sorun açlık, sefalet, ilkel ve basit yaşam görülmektedir. İklim son derece elverişli, su kaynakları açısından zengin, sıcaklık değerleri yılın hiç bir döneminde 15 derecenin altında düşmez. Ortalama sıcaklık 25-27 derece civarındadır. Tarıma ve hayvancılığa son derece elverişli bir ülkedir. Tütün, pamuk, çay, fındık gibi ürünler rahatlıkla yetişmektedir. Ülkenin 17 tane ili vardır. Yemek türlerinde balık ön plandadır. Ekmek de bir yemek türü olarak görülmektedir. Yemeklerden önce ve sonra ellerin sıcak su ile garson tarafından yıkanması adeti vardır. Evler en fazla 3 odalı ve her oda 6-7 metrekare civarındadır. Tek katlı, 3-4 ev yan yana avlulu ortak çeşme ve umumi tuvalet mevcuttur. Kurban organizasyonu için 51 büyükbaş ve 2 küçükbaş hayvan satın alarak 1500 kişiye dağıtımını yaptık. Ülkenin nüfus yoğunluğu çok fazladır. Kadınların doğum oranı 5.9 dur. Umulan ömür 60 yaş civarıdır. En ilginç durum herkesin elinde 2'şer telefonla gezmesi (İçinden batı yapacağını yaptı zaten diyorsun). Ana yolun dışında asfalt yol yoktur. En iyi maaş 100 dolar dır. Kişi başına düşen milli gelir 900 dolar cıvarındadır. Nüfusun % 20 si aids hastasıdır.
Ruanda da benzer özelliklere sahiptir. 25 yaşın altındakiler İngilizce, büyükler Fransızca konuşmaktadır. Fransızlara müthiş bir öfke, nefret söz konusudur. Ülke bin tepeli diye bilinir. Haftanın 1 günü Cumhurbaşkanı dahil herkes çöp toplama gününde ülkeyi temizler. Bu ülke disiplinli, sistemli ve iyi yönetilen bir ülke görünümündedir. Potansiyel olarak sıçrama yapacak bir ülkedir. Sonuç olarak bu bölgeler şiddetle projeye ve Müslümanlara ihtiyaç duymaktadır.
Zühtü KALMA / Burundi / 09.10.2013
